Tölvan
skilur í raun aðeins hvort slökkt sé eða kveikt á ákveðnum minnisrásum. Minnsta
eining tölvu er kölluð "1 biti" sem samsvarar
því magni upplýsinga hvort kveikt sé, eða slökkt á einum rofa. Þegar síðan 8
rofar eru komnir saman í stærri einingu er það magn kallað 8
bitar = 1 bæti. Það þarf einmitt 1 bæti til að varðveita 1 bókstaf eða
tölu. Þar sem grunnurinn liggur í þessu magni slökkt / kveikt eða þessum
tveimur
möguleikum byggjast allar grunnvinnslur á tölunni 2 eða svokölluðu tvítölukerfi. (
Í raun þekkir tölvan því aðeins 0 og 1, slökkt eða kveikt ).
"1 bit" = 1 biti og " 1 byte " = 1 bæti.
Í eldri tölvum var grunneining tölvunnar grundvölluð á þessu 8 bita
mynstri og þær því kallaðar 8 bita tölvur, en í dag eru tölvur flestar 32 eða 64
bita og ráða því við mun stærri grunneiningar í minni.
Táknróf tölvunnar byggir á sérstökum alþjóðlegum staðli "ANSI" áður var notaður staðallinn "ASCII". Íslendingar hafa barist fyrir því í áratugi að
fá aðild að þessari stöðlun til þess að okkar litla málsvæði geti unnið með
tölvur á sama hátt og tíðkast hjá stórþjóðum. Okkur hefur tekist þetta og er
yfirleitt hægt að stilla stýrikerfi þannig að þau skilji íslensku sértáknin.
Táknin á takkaborðinu eru númeruð skv. þessum stöðlum og þannig hefur táknið
"A" númerið 65, "B"
hefur númerið 66 o.s.frv. Á máli tölvunnar liti þetta þanng út.
Sæti
Sæti 7
Sæti 6
Sæti 5
Sæti 4
Sæti 3
Sæti 2
Sæti 1
Sæti 0
Gildi
Reiknað
128
64
32
16
8
4
2
1
A í tvítölum
0
1
0
0
0
0
0
1
Tugakerfi
0
64
0
0
0
0
0
1
Þessi tafla sýnir hvernig 8 bita stæðan er hugsuð talið frá hægri til
vinstri, ef alls staðar er tengt þá fáum við summuna af öllum gildunum eða 128 + 64 + 32 + 16 + 8 + 4 + 2 + 1 = 255 sem
sýnir fjölda mögulegra tenginga ef við bætum við möguleikanum að hafa allt slökkt
sem þýðir 0. Eru það 255 + 1 eða 256 möguleikar ( ath. 2 í veldinu 8 = 256 ).
Í gulu reitunum er síðan sýnt hvernig tengingin myndi líta út fyrir bókstafinn A. Við tengjum í sæti 0 og í sæti 6 og
fáum 64 + 1 = 65.
Verkefni:
Hvernig myndi
strengurinn líta út fyrir B ?
Til þess að sjá hvernig þessi stafasett eru númeruð er
gott að kíkja í viðauka við þær fræðibækur sem fjalla um stýrikerfi og
tölvumál. Þar er þessum þáttum gerð skil. Það getur verið hentugt að þekkja
númer á táknum sem sjást ekki á takkaborðinu. Til að prufa einstaka lykla
getur þú t.d. kveikt á ritvinnsluforriti og opnað nýtt skjal. Þú þarft að vísu
að passa að takkinn sem merktur er "NumLock" sé niðri (með ljósi ), síðan velur þú takkann "Alt", sem stendur vinstra megin
við stafabilstakkann, heldur honum niðri og slærð inn einhverja tölu á bilinu 64 til
255 með talnaborðinu lengst til hægri. Þegar þú svo sleppir "Alt" takkanum birtist myndin af
því tákni sem um er að ræða á skjánum.
Geymslurými tölvu er yfirleitt metið skv. grunngildinu
1 bæti. Þó tölvan vinni með allt sem heilt veldi af tölunni 2 þá notum við
nálgun skv. tugakerfinu og tölum um eftirfarandi nálganir.
Tölvan
skilur í raun aðeins hvort slökkt sé eða kveikt á ákveðnum minnisrásum. Minnsta
eining tölvu er kölluð "1 biti" sem samsvarar
því magni upplýsinga hvort kveikt sé, eða slökkt á einum rofa. Þegar síðan 8
rofar eru komnir saman í stærri einingu er það magn kallað 8
bitar = 1 bæti. Það þarf einmitt 1 bæti til að varðveita 1 bókstaf eða
tölu. Þar sem grunnurinn liggur í þessu magni slökkt / kveikt eða þessum
tveimur
möguleikum byggjast allar grunnvinnslur á tölunni 2 eða svokölluðu tvítölukerfi. (
Í raun þekkir tölvan því aðeins 0 og 1, slökkt eða kveikt ).
